*Know How: usulünü bilmek, tekniğine vâkıf olmak, tecrübeyle bilmek (Kaynak: www.zargan.com)
Bir konunun ehli olanlara duyduğum saygı ve hayranlığı mutlaka o kişiye iletmeye çalışırım. Çünkü bir iş, uğraş, beceri veya o alana verilen emek ve tecrübe toplamında büyük bir kültürdür bana göre. İngilizcede “Know How” diye geçen, Zargan çeviri sitesinin “Tecrübeyle bilmek” olarak Türkçe’ye çevirdiği kültür de işte tam budur bana göre. Yani sizde olan, tecrübeyle bildiğiniz herşey. Peki çocuklarınıza sizde olan hangi “tecrübe bilgilerini” iletiyorsunuz hiç düşündünüz mü?
Aile üyelerinden bizlere aktarılan bir çok “tecrübe bilgisi” yıllar içinde kaybolabiliyor. Bir nesil için “haroşo” kelimesi çok şey ifade ederken, veya salona serilmiş tarhana kokusu size hemen bir anı çağrıştırırken bizlerin çocukları için ifade ettiği anlamın içi boş kalabiliyor. Tabii ki zaman ilerliyor ve belki onlar kendi tecrübe bilgilerini oluşturmaya bizden daha da erken başlıyorlar. Ancak ebeveynlerinden ve/veya kendilerine bakım veren kişilerden edinecekleri bilgiler onlar için değerini hep koruyacaktır.
Biz know howını yani “tecrübe bilgisini” çocuklarımıza aktarmanın önemli olduğunu düşündüğümüz küçük bir liste oluşturduk. Siz de önümüzdeki yaz günlerinde bu hazineyi onlarla paylaşmaya ne dersiniz?
1.Mutfaktaki tecrübe: Hepimizin güzel yaptığı bir yemek, bir kek, bir reçel veya bir salata mutlaka vardır. Siz de kendinize özgü tarifinizi çocuğunuzla paylaşabilir, veya eğer yaşı uygunsa kendisine karnını doyuracak bir atıştırmalık tabağı hazırlamasını öğretebilirsiniz. Sizinle yaptığı, tarifini sizden öğrendiği köftenin tadına doyum olmaz!
2.Bahçedeki tecrübe: 10 tane ağacın ismini yaprağına bakarak söyleyebilir misiniz? Ya da nane koparacaksanız bahçeden, alttan mı üstten mi koparmanız gerekiyor biliyor musunuz? Günümüzde hepimizin doğa ve bahçe bilgisi giderek daralsa da, şanslıysanız ve bu alanlara dair bir tecrübeniz varsa erken yaşlarda dahi bu tecrübeleri aktarmaya başlayabilirsiniz.
3.Tamir, onarım tecrübesi: Kerpeten ve penseyi görünce zihnimde bilsem de isimlerini doğru eşlemem zaman almıştı. Dübel, ingiliz anahtarı, somun kelimelerinde saklı heyecanlı bilgiyi, evinizdeki tamiratlarla çocuğunuza gösterebilir, “vidayı tornavida ile sıkarken ne tarafa dönünce sıkıştığını veya gevşediğinin” tecrübesini çok kısa bir süre içinde bir “know how” a dönüştürebilirsiniz.
4.Kültüre dair tecrübe: Bilmece, fıkra, masal, şehir efsaneleri, sizin çocukluğunuzun oyuncakları anıları, yaşadığınız şehrin tarihi, mimari eserleri, rotaları, örgü örmek, düğme dikmek.. İşte belki de tüm yaz aktarmakla bitmyecek başka bir alan. Kendinize kısa bir liste yapın ve sahip olduğunuz kültürün bilgisini çocuklarınıza aktarın.
5.Temizliğe dair tecrübe: Temizliğin de know how ı mı olurmuş demeyin! Gazete kağıtlarının enfes bir cam temizleme malzemesi olduğunu biliyor muydunuz? Çocuklarımızın, yaşadıkları mekanları, eşyalarını, çevrelerini temiz tutmalarını öğretmek oldukça önemli. Belki sıcak suyla yapılmış sabunlu mis kokulu bir “el bezi”ni hazırlamayı öğrenmeleri, paketten ıslak mendil çekmekten daha uzun zaman alacak ama sizce de değmez mi?
Seçil Cüntay
Uzm. Psik. Dan.
Comments are closed.